3 Orthopedagogie - 3OM - Onderdelen - Ethiek en samenleving (d1)/11    O.O. heeft componenten: Neen Afstudeerrichting: OM:Orthopedagogie Code: 00067 Academiejaar: 2009-2010 Type: kern Niveau: uitdiepend Programmajaar: 3 Periode binnen het modeltraject: Module 11 Aantal studiepunten: 3 Wegingscoëfficient: 3 Totaal aantal contacturen: 23 Totaal studietijd: 78 Deeltijds programma: deel 1 of 2 Examencontract: mogelijk Deliberatie: mogelijk Vrijstelling of overdracht: mogelijk Onderwijstaal: Nederlands Lector(en): De Meulder Bert Franck Jo   KORTE OMSCHRIJVING In dit opleidingsonderdeel wordt het eigen denken, handelen en zijn als ‘individu’ of ‘subject’  en dat van een ‘team’ en een ‘organisatie’ geplaatst in een ruimere context.  Dit met oog voor wat kan en de wijze waarop het kan, en voor wat niet kan en wat niet op die wijze kan. In de antwoorden op concrete hulpvragen gaan vaak opvattingen schuil over verantwoordelijkheid, menswaardigheid, macht, vrijheid en rechtvaardigheid. Over deze opvattingen willen we hier van gedachten wisselen. Door ons te verhouden tot de (filosofische, ethische en maatschappelijke) traditie en tot de toekomst slaan we aan het denken. Een denken dat begrenzend, maar ook bevrijdend kan werken. Denken dat ook een ‘oefening’ kan zijn, niet altijd om onmiddellijk beter te handelen … misschien zelfs niet om ‘beter’ te denken. COMPETENTIEGERICHTE LEERDOELEN  Dit opleidingsonderdeel draagt in het bijzonder bij tot het realiseren van volgende opleidingsdoelen (eindtermen) Algemene competenties OM101 Hanteert geleerde begrippenkaders actief in praktijksituaties. Analyseert praktijksituaties. Integreert de wisselwerking theorie / praktijk in zijn handelen. OM102 Doet aan communicatieve informatieverwerking in de vorm van het gebruik van classificatiesystemen, de opmaak van databanken, het samenstellen van dossiers, het inbrengen en ordenen van gegevens over de cliënt. Hanteert functioneel ICT mogelijkheden zoals internet, bestandsbeheer, tekstverwerkingsprogramma's, databanken en rekenblad. OM103 Geeft zijn mogelijkheden, grenzen en beperkingen aan. Controleert voortgang en resultaten van het werkproces of project en stuurt bij waar nodig. Hanteert kritische zelfreflectie. Geeft op basis van die reflectie de eigen loopbaan permanent en actief vorm. OM104 Refereert correct. Brengt informatie uit verschillende bronnen samen. Kadert informatie binnen een grotere context. Hanteert technieken en methoden van onderzoek. Past beschrijvend onderzoek adequaat toe. Gaat op zoek naar geformuleerde oplossingen in de (wetenschappelijke) literatuur om een gelijkaardige situatie aan te pakken. OM105 Analyseert een voor hem / haar nieuw (niet eerder behandeld) probleem. Relateert een probleem aan reeds gekende en opgeloste problemen. Brengt een creatieve oplossing tot stand. Vraagt gericht hulp bij eventuele moeilijkheden. OM106 Neemt leidinggevend initiatief. Bewaakt groepsprocessen en coacht. Helpt met de uitvoering en evaluatie van kwaliteitszorg binnen de organisatie. Voert beheerstaken uit waarvoor hij verantwoordelijk is op financieel en administratief gebied, op gebied van personeelsplanning en dienstverlening. OM107 Verduidelijkt en schrijft ideeën, meningen en informatie in begrijpelijke en correcte taal neer. Presenteert ideeën en feiten op heldere wijze. Maakt gebruik van juiste communicatiemiddelen. OM108 Gaat in alle contexten van het functioneren de nodige kennis en competenties verwerven om de professionele, sociale en culturele taken in een snel veranderde samenleving beter aan te kunnen. Reflecteert kritisch op het eigen functioneren. Formuleert leerpunten en tracht deze weg te werken door zelfstudie en deskundigheidsontwikkeling. OM109 Is zich bewust van de eigen cultuur als basis voor kennismaking met andere culturen. Gaat op een professionele wijze om met cultuurverschillen. Heeft de startbekwaamheid om zich te integreren in een internationale omgeving. Algemene beroepsgerichte competenties OM210 Respecteert de inbreng van anderen. Werkt op een coöperatieve manier samen, motiveert en coacht. Is groepsgericht ingesteld. Hanteert sociaalagogische en communicatieve vaardigheden. Neemt verantwoordelijkheid op. Werkt als vertegenwoordiger van de eigen organisatie op een constructieve en respectvolle wijze samen in diverse beroepsomgevingen. OM211 Bepaalt eerst de hoofdlijnen en detailleert later. Ziet informatietekort, zoekt naar aanvullende informatie. Analyseert een taak of werkproces. Beschikt over methoden om complexe problemen aan te pakken en de oplossing te evalueren. Komt door verder onderzoek tot oplossingen en hanteert hiertoe relevante kennis en (theoretische) inzichten. OM212 Werkt mee aan het sensibiliseren van de publieke opinie m.b.t. een respectvolle houding ten aanzien van elke hulpvrager. Verantwoordt de maatschappelijke en ethische implicaties van het probleemoplossend denken en handelen in concrete praktijksituaties. Neemt een standpunt in inzake profilering en legitimering van het beroep en inzake maatschappelijke discussies rond hulpverleningsvraagstukken. Beroepsspecifieke competenties SPECIFIEKE DOELSTELLINGEN De student kan vanuit maatschappelijke, filosofische en ethische denkkaders een kritische houding aannemen ten aanzien van theoretische kaders en wetenschappelijke kennis die in begeleiding/hulpverlening gehanteerd worden. De student kan het effect van culturele, maatschappelijke, Europese en wereldwijde stromen en tendensen weergeven op het eigen denken en handelen. De student kan vanuit (beroeps)ethische denkkaders praktijksituaties analyseren, situeren en er een kritische houding tegenover kunnen aannemen. De student kan vanuit filosofische en ethische denkkaders een kritische houding aannemen ten aanzien van methoden en technieken die in de concrete begeleiding/hulpverlening van een cliënt en zijn systeem/context gehanteerd worden. De student kan het concretiseren en vertalen van ethisch-conatieve dimensies in verbinding met de andere dimensies van de mens in zijn ontwikkeling, naar de cliënt en zijn systeem/context. De student kan verwoorden hoe men samen met de cliënt(en)/het cliëntsysteem zijn/haar/hun belangen op een ethisch verantwoorde manier naar derden toe kan behartigen en in staat zijn hiertoe beschikbare middelen op te zoeken en te hanteren. De student kan vanuit praktijksituaties de deontologische implicaties verwoorden m.b.t. communicatieve informatieverwerking, met oog voor de juridische context. De student kan vanuit praktijksituaties de deontologische implicaties kan verwoorden m.b.t. informatiehantering binnen het team en naar derden. De student kan informatieve gegevens verwoorden op een respectvolle manier, rekening houdend met alle partijen. De student kan maatschappelijke en wetenschappelijke vernieuwende inzichten en tendensen herkennen en deze kritisch en ethisch benaderen. De student kan een bijdrage formuleren in het bewaken van ethische aspecten i.v.m. evoluties binnen het team en de organisatie. De student kan gebruik maken van ethische denkkaders bij het analyseren en uitstippelen van het beleid in een organisatie. De student kan in beroepsethische en filosofische kaders aspecten ontdekken die een steun zijn in het zoekproces en ontwikkelingsproces van zichzelf en zichzelf als gespecialiseerd opvoeder-begeleider. ~ VEREISTE BEGINCOMPETENTIES Opleidingsonderdelen waarvoor voorafgaand credits dienen behaald te zijn Opleidingsonderdelen die vooraf dienen gevolgd te zijn Andere begincompetenties LEERINHOUDEN 1.      Wat is denken? 2.      Wat is filosofisch, maatschappelijk en deontologisch denken? 3.      Hoe denken over verantwoordelijkheid als opvoeder begeleider? 4.      Hoe denken over menswaardigheid? 5.      Hoe denken over rechtvaardigheid? 6.      Hoe denken over macht? 7.      Hoe denken over vrijheid? STUDIEMATERIAAL Cursusmateriaal Blackboard teleleerplatform Ethiek en samenleving (deel 1). Digitale informatiebronnen.   WERKVORMEN Soort werkvorm uren   % hoor- en werkcolleges: 21  lesuren   26,25 practicum en oefeningen: 0  lesuren   00,00 vormen van groepsleren: 0  lesuren   00,00 studietijd buiten contacturen: 57  klokuren   71,25 Verdere toelichting: geen EVALUATIE Eerste examenperiode Schriftelijk assessment (op 20 punten).   tijd voor examinering uren 2 %    02,50 Tweede examenperiode Schriftelijk assessment (op 20 punten).